در صورتی که یک یا چند دندان شما دچار پوسیدگی، ترکخوردگی، شکستگی، یا سایر آسیبهای مانند آن شده باشد، احتمالاً روکش دندان میتواند یک روش درمان ایدهآل برای رفع این مشکلات باشد. در حقیقت استفاده از روکش دندان میتواند دارای مزایای ظاهری و کارکردی برای دندانها بوده و علاوه بر بازیابی ساختار دندان، به بهبود طرح لبخند فرد نیز کمک موثر نماید. برخی افراد پس از انجام روکش قصد دارند از ارتودنسی برای ردیف کردن دندان های خود بهره بگیرند، اما آیا استفاده همزمان از ارتودنسی و روکش دندان محدودیتی دارد؟ خیر، مشکلی ایجاد نمی کند، همه روزه بزرگسالان بیشتری از ارتودنسی جهت مرتب کردن دندانهای خود استفاده میکنند و با افزایش سن اغلب نیاز به ترمیمهای دندانی بیشتری مانند روکش یا بریج خواهد بود. در انتخاب بهترین نوع روکش دندان و خدمات ارتودنسی می توانید با دندانپزشک زیبایی مشورت نمایید. معمولا بریج دندان در صورتی توصیه می شود که شما در حال از دست دادن یک یا چند عدد از دندان های خود باشید. فضاهای های باقی مانده ناشی از دندان از دست رفته در نهایت باعث می شود که دندان های باقی مانده به سمت فضاهای خالی بچرخند یا حرکت کنند و یا حتی به گاز گرفتن زبان می شود. عدم از بین بردن فاصله بین دندان و عدم تعادل ناشی از دندان های از دست رفته همچنین منجربه بیماری لثه و اختلالات مفصل گیجگاهی فکی می شود. بریج یا پل دندان عموما بجای یک یا چند دندان از دست رفته مورد استفاده قرارمی گیرند.
از روکش دندان به دلایل زیر برای افراد استفاده میشود:
• حفاظت از یک دندان ضعیف که در معرض خطر شکستگی یا ترکخوردگی قرار دارد
• بازیابی زیبایی ظاهری دندان در شرایطی که پرکردگی همرنگ دندان یا لامینت و ونیر نتواند برای رفع مشکل مفید باشد
• ترمیم پروتز دندان
مزایای روکش دندان
مزایای اصلی و موارد کاربرد روکش دندان به شرح زیر هستند:
- ایجاد ظاهر طبیعی و متقارن برای بازیابی طرح لبخند زیبای فرد
- سفید و صاف کردن فوری دندانها با توجه به اینکه روکش تمام مشکلات دندان را پوشانده و پنهان میکند
- دوام و ماندگاری طولانیمدت و ریسک پایین ترکخوردگی روکش. توجه داشته باشید این شرایط در بین انواع مختلف روکشها متفاوت است
- درمان برخی از مشکلات دندان همچون حساسیت، درد، التهاب، بوی بد دهان، یا حتی آبسه دندان
- امکان استفاده از روکش برای بازیابی توانایی طبیعی فرد برای جویدن غذا.
- امکان استفاده از روکش برای جایگزینی دندانهای کشیده شده یا ترمیم از طریق ایمپلنت دندان
- امکان قرارگیری مناسب دندانهای بالا و پایین بر روی یکدیگر به نحو مناسب و راحت
- سادهتر بودن تمیز کردن روکش در مقایسه با دندانهای شکسته، دچار پوسیدگی یا دارای عفونت. به این ترتیب سادهتر بودن رعایت بهداشت دهان و دندان در هنگام استفاده از روکش باعث میشود سطح سلامت کلی فرد افزایش پیدا کند.
افراد مناسب برای استفاده از روکش دندان
دندانپزشک احتمالاً استفاده از روکش را به افرادی که دچار مشکلات و شرایط زیر باشند، پیشنهاد میدهد:
- افرادی که دچار تغییر رنگ شدید در دندانهای خود شده و دندان آنها به روشهای حرفهای سفید کردن دندان واکنش نشان نمیدهد.
- افرادی که ظاهر دندان آنها نامناسب یا کوچک است و به همین خاطر دچار مشکل نامرتبی دندانها هستند.
- افرادی که دندانهای آنها شکسته یا ترک خورده است.
- افرادی که نیازمند پشتیبانی و تقویت دندانهای خود هستند.
- افرادی که دندان آنها دچار پوسیدگی شدید شده یا آسیب دیده است.
- افرادی که در هنگام جویدن غذا احساس ناراحتی میکنند.
- افرادی که دندانهای آنها به نحو مناسب بر روی یکدیگر قرار نمیگیرد.
- افرادی که دندانهای آنها به خاطر دندانقروچه یا فشار دادن دندانها به یکدیگر دچار فرسایش شده است.
- افرادی که آسیب وارد شده به دندان آنها بسیار شدید بوده و نیاز به حفاظت از پرکردگی، اینله، یا اونله دندان خود داشته باشند.
- افرادی که بر روی دندان آنها عصبکشی انجام شده و نیاز به حفاظت از ساختار باقیمانده دندان خود دارند.
- افرادی که یک دندان خود را از دست داده و به دنبال جایگزین کردن آن با ایمپلنت هستند.
انواع مواد مورد استفاده برای ساخت روکش دندان
انواع روکشهای ساخته شده به شرح زیر هستند:
روکش فلزی: روکش فلزی کمتر برای دندانهایی استفاده میشود که در معرض دید سایر افراد قرار دارند. در این شرایط رنگ فلز باعث میشود توجه سایر افراد به روکش دندان جلب شده و فرد احساس ناخوشایند داشته باشد.
روکشهای ساخته شده از ترکیب فلز با پرسلن(PFM) : در عمل این نوع روکشها میتوانند ظاهر زیباتر در مقایسه با روکشهای فلزی داشته باشند، اما ظاهر آنها به مقدار کافی شبیه به روکشهای همرنگ دندان نیست. در این حالت معمولاً یک خط فلزی در طول خط لثه برای سایر افراد قابل مشاهده خواهد بود. به خاطر استفاده از فلز در فرآیند ساخت، روکشهای ساخته شده از ترکیب فلز با پرسلاین کدر بوده و ظاهر شفاف و درخشان ندارند.
روکشهای تمام سرامیکی: روکشهای سرامیکی از مواد شفاف به رنگ دندان ساخته میشود که میتواند بیشترین هماهنگی را با دندانهای اطراف خود داشته باشند. در حقیقت روکشهای سرامیکی یک روش درمان ایدهآل برای بیمارانی است که به دنبال ایجاد ظاهر طبیعی برای دندانهای خود هستند یا به فلزات آلرژی و حساسیت دارند.
روکش زیرکونیا (zirconia): روکشهای ساخته شده از زیرکونیا میتوانند ظاهر و ساختار یک دندان طبیعی را شبیهسازی کنند و بدلیل وجود زیرکونیا در ساختار آن به سادگی روکشهای ساخته شده از پرسلن یا مواد سرامیکی در معرض سایش یا خوردگی قرار نمیگیرند. این روکشها در عین زیبایی بسیار مقاوم هستند. در حقیقت مواد مورد استفاده برای ساخت این روکشها باعث میشود دندانپزشک به راحتی بتواند رنگ و ظاهر روکش را با دندانهای اطراف آن هماهنگ نماید.
روکش دندان چگونه انجام میشود
معاینه
اولین مرحله در فرآیند روکش کردن دندان تشخیص مشکلی است که باعث شده به دندان آسیب وارد شود. به این منظور، دندانپزشک وضعیت سلامت دهان و دندان را معاینه کرده و به دنبال علائم ایجاد پوسیدگی یا عفونت میگردد. علاوه بر معاینه با چشم، ممکن است دندانپزشک از عکس رادیولوژی برای بررسی ساختار نگهدارنده ریشههای دندان و نیز وضعیت استخوانها استفاده کند.
آماده کردن دندانها
در اولین جلسه ملاقات در مطب، دندانپزشک هرگونه مشکلات ایجاد شده در ارتباط با دندان را شناسایی کرده و تحت درمان قرار میدهد. این مرحله میتواند شامل برداشتن بخش دچار پوسیدگی دندان، عصبکشی دندان، یا هر دوی این موارد باشد.
دندانپزشک در ادامه سطح خارجی اطراف دندان را تغییر شکل میدهد تا وضعیت آن برای قرار گرفتن روکش بر روی آن آماده شود. تغییر شکل دندان و آمادهسازی آن برای روکش معمولاً تحت بیحسی موضعی انجام میشود.
سپس دندانپزشک یک قالب از دندان بیمار تهیه میکند. این قالب در ادامه برای لابراتوار ارسال میشود تا با توجه به آن یک روکش سفارشی با توجه به آناتومی دقیق دندان تهیه شود. در طول زمان لازم برای ساخت روکش در لابراتوار، معمولاً از روکش یا ترمیم موقت بر روی دندان استفاده میگردد تا به این ترتیب از دندان در طول این مدت نگهداری شده و ظاهر فرد تا زمان ساخته شدن روکش مناسب باشد. دندانپزشک برای متصل کردن روکش به دندان از یک چسب مخصوص استفاده میکند.
کار گذاشتن روکش
در طول جلسه دوم ملاقات با دندانپزشک، پس از برداشتن روکش موقت، روکش دائمی جدید ساخته شده در لابراتوار با چسب قوی بر روی دندان قرار گرفته و بخش باقیمانده از دندان پوشانده میشود.
نگهداری
برای نگهداری و مراقبت از روکش لازم است به نکات زیر توجه شود:
- مسواک زدن دندانها دو بار در روز با خمیردندان غیر ساینده و استفاده از نخ دندان برای یک بار در روز.
- لازم است حداقل سالی دو بار با دندانپزشک برای بررسی شرایط روکش ملاقات شود.
- در صورت وجود عادت دندانقروچه، لازم است از محافظ شبانه در دهان برای اجتناب از وارد شدن آسیب به روکش دندان و نیز دندانهای طبیعی استفاده گردد.
- لازم است عادت جویدن ناخن (در صورت وجود) ترک شود، زیرا انجام این کار میتواند روکش دندان را دچار آسیب نماید.
- استفاده از دهانشویه میتواند از سلامت دهان و دندان شما مراقبت کند.
- استفاده از رژیم غذایی سالم و متوازن بدون مصرف زیاد مواد غذایی اسیدی، حاوی شکر، یا کربوهیدرات که میتوانند باعث تشکیل پلاک بر روی دندانها شوند.
- ترک سیگار. در حقیقت سیگار کشیدن میتواند تاثیر منفی بر سلامت دهان و دندان فرد داشته باشد.
هزینه روکش دندان
آمادهسازی دندان، تعداد روکشهای مورد نیاز، مواد مورد استفاده برای ساخت روکش، و سایر فاکتورهای مانند آن میتوانند بر هزینه روکش دندانهای فرد تاثیر داشته باشند. بهترین راه برای اطلاع دقیق از هزینه روکش دندان میتواند هماهنگی جلسه مشاوره با دندانپزشک در مطب وی باشد.